Λυρικός Λογιστής του Κώστα Κοβάνη
Με την ψυχή στο στόμα
και να πέσω στο χώμα
θα τραγουδάω πάλι
τα παλιά μου θούρια
που με μεθάνε ακόμα.
Παρακαλώ! Αφήστε με λίγο
να κάνω και γω ένα όνειρο.
Μη μου θαμπώνετε τα μάτια
με κύματα μελάνης!
Βγάλτε από τα πρόσωπα
τα καρμπόν, τα τιμολόγια.
Μη βάζετε μπροστά μου
εμπόδια με ισοζύγια
και καρτέλες νέων πελατών.
Αφήστε με λίγο στη γαλήνη,
στον καθαρόν ορίζοντα,
στα δάση, στα χόρτα, στις αμμουδιές,
να χαθούν τα μάτια μου στο φως.
Αν λίγο στέκομαι
στις σελίδες εισπράξεων και πληρωμών
είναι γιατί πάντα στοχάζομαι
πόσο ακριβά επλήρωσα
μηδαμινές εισπράξεις...
Από τη συλλογή ποιημάτων του Κώστα Κοβάνη με τίτλο "Λυρικός Λογιστής" του 1984
Το ποίημα αυτό του Κώστα Κοβάνη καταρχάς με τρόπο μεταφορικό εκφράζει μια νοσταλγία για τον απλό και φυσικό τρόπο ζωής που μέσα στην εργασιακή δίνη, μέσα στις πόλεις και την τεχνολογική έξαψη, έχει χαθεί. Μετά, το ποίημα μπορεί κανείς να το εκλάβει και σαν μια διαπίστωση της ασυμβατότητας της ποίησης με τον γραφειοκρατικό, τον επινοημένο, τον ψεύτικο και τον λογιστικά δημιουργικό τρόπο ζωής. Όμως ο ποιητής υποχρεώνεται από την κοινωνία πολύ συχνά να συμβιβαστεί επαγγελματικά για να μπορέσει να ζήσει. Στίχοι γραμμένοι σε ένα χαρτί δεν θα σου εξασφαλίσουν μια άνετη διαβίωση. Κι έτσι, πολλοί είναι αυτοί που αγγαρεύουν την ζωή τους για τις λίγες στιγμές δημιουργίας καθώς ανοίγουν ισοζύγια.
Την δυσκολία αυτού του συμβιβασμού όμως την εξέθεσε ίσως καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον, ο Κωνσταντίνος Καβάφης. Ο ίδιος, όταν του ζητήθηκε να προσδιορίσει την βιοποριστική του εργασία είπε ότι εργαζόταν "ως έμμισθος υπάλληλος εις ένα κυβερνητικό γραφείο εξαρτώμενο από το Yπουργείο των Δημοσίων Έργων της Aιγύπτου". Το τι πραγματικά όμως αισθανόταν ο Καβάφης το είπε σε έναν νεαρό ποιητή που τον επισκέφτηκε στο σπίτι του:
"…αλλά τι ακριβά που με κόστιζαν εμένα οι μικρές μου πολυτέλειες. Για να τες αποκτήσω βγήκα απ' την φυσική μου γραμμή κι έγινα ένας κυβερνητικός υπάλληλος (τι γελοίο), και ξοδιάζω και χάνω τόσες πολύτιμες ώρες την ημέρα, στες οποίες πρέπει να προστεθούν και οι ώρες καμάτου και χαυνώσεως που τες διαδέχονται. Tί ζημιά, τί ζημιά, τί προδοσία. Eνώ εκείνος ο πτωχός δεν χάνει καμιά ώρα· είναι πάντα εκεί, πιστό και του καθήκοντος παιδί της Tέχνης… Πόσες φορές μες στην δουλειά μου μ' έρχεται μια ωραία ιδέα, μια σπάνια εικόνα, σαν ετοιμοκαμωμένοι αιφνίδιοι στίχοι, και αναγκάζομαι να τα παραμελώ, διότι η υπηρεσία δεν αναβάλλεται. Έπειτα σαν γυρίσω σπίτι μου, σαν συνέλθω κομμάτι, γυρεύω να τ' ανακαλέσω αλλά πάνε πια." (*) Στην ίδια γραμμή λοιπόν και ο Κοβάνης που το θέτει και σε στίχο τόσο περίτεχνα στο "Λυρικό Λογιστή". Η τελευταία φράση "είναι γιατί πάντα στοχάζομαι πόσο ακριβά επλήρωσα μηδαμινές εισπράξεις..." είμαι σίγουρος ότι θα ενθουσίαζε τον Καβάφη.
Ο Grant Snider, εξαιρετικός σχεδιαστής κόμικ και όχι μόνο, στο ενδιαφέρον blog του http://www.grantsnider.com/ ασχολήθηκε και αυτός με τις βιοποριστικές δουλειές διασήμων ποιητών και λογοτεχνών.
(*) Βρείτε εδώ, σε παλαιότερη ανάρτηση, ολόκληρο το κείμενο του Καβάφη με αφορμή την επίσκεψη ενός νέου.
